Adenozin, vücutta birçok önemli role sahip bir nükleosiddir. Temel olarak enerji transferi, sinyal iletimi ve nöroproteksiyon gibi işlevlerde yer alır.
- Enerji Transferi: Adenozin trifosfat (ATP) formunda, hücrelerin enerji para birimi olarak görev yapar. ATP, enerji gerektiren hücresel süreçler için temel enerji kaynağıdır.
- Sinyal İletimi: Adenozin, hücre yüzeyindeki adenozin reseptörlerine bağlanarak hücre içi sinyal yollarını etkiler. Bu reseptörler aracılığıyla birçok fizyolojik süreç düzenlenir. Bu süreçlere örnek olarak sinir sistemi fonksiyonları, kalp ritmi ve bağışıklık sistemi tepkileri verilebilir.
- Nöroproteksiyon: Adenozin, beyin hasarına karşı koruyucu etkilere sahip olabilir. Özellikle iskemi (kan akışının azalması) durumlarında nöronları koruyucu mekanizmaları aktive edebilir.
Adenozin ayrıca, uyku-uyanıklık döngüsünün düzenlenmesinde de rol oynar. Uyanıklık süresince beyinde adenozin seviyeleri artar, bu da uyku baskısını artırır. Kafein gibi uyarıcılar, adenozin reseptörlerini bloke ederek bu etkiyi tersine çevirir ve uyanıklığı artırır.